Limmel Maastricht

In onderstaand artikel gaat onze wijkagent Dhr Fred van Bun in op de “aanhouding” van personen.

Met enige regelmaat hoor ik in de wijk dat bewoners hun ongenoegen uitspreken over de gang van zaken met betrekking tot aangehouden personen. Meest gehoorde opmerkingen: “Daar is ie alweer”. “Kunnen ze hem niet wat langer houden”. “Zie je wel, ze (de politie) doen niets”. Begrijpelijk misschien, maar we moeten niet vergeten dat het een forste ingreep in de persoonlijke levenssfeer van iemand is als hij wordt aangehouden en op dat moment dus ook van zijn vrijheid wordt beroofd. De Nederlandse wetgeving beschermt de rechten van iedereen en daarom ook is een aanhouding en verblijf aan het politiebureau gebonden aan strikte regels.

AanhoudingAls we het hebben over de aanhouding van personen dan geldt dat – volgens de wet – “uit feiten of omstandigheden moet blijken” dat iemand verdachte is. De aanhouding op heterdaad kan worden gedaan als het strafbare feit wordt ondekt. Meestal zal dat zijn als de verdachte persoon wordt betrapt op het moment dat hij/zij het feit pleegt. Soms wordt de verdachte aangehouden vlak na het plegen van het feit.
Voor strafbare feiten waar een gevangenisstraf van vier of meer jaren op staat, of voor een aantal speciaal genoemde strafbare feiten, mag een verdachte ook (veel) later pas worden aangehouden. Dit mag in eerste instantie alleen maar door een Officier van Justitie gebeuren. Deze zal in de regel bevel geven de aanhouding te verrichten.Bij de aanhouding wordt de verdachte verteld waar hij (of zij) van wordt beschuldigd en waarom hij is aangehouden.

VoorgeleidingNadat een verdachte is aangehouden, wordt hij zo snel mogelijk voorgeleid voor een hulpofficier van justitie, doorgaans een (hoofd)inspecteur van politie. De hulpofficier van justitie voert dan een soort van controle uit, waarbij hij kijkt of de aanhouding terecht was en of de aanhouding op de juiste wijze is uitgevoerd. Ook verhoort hij de verdachte kort. Als er bij de aanhouding geweldsmiddelen zoals handboeien of pepperspray zijn toegepast, dan toetst de hulpofficier van justitie dat aan de daarvoor bestemde regels. Ook het melden van geweld en de rapportage daarvan is gebonden aan voorschriften.

OphoudenAls de aangehouden verdachte is voorgeleid, mag hij in het belang van het onderzoek voor de duur van zes uren aan het bureau worden opgehouden. De tijd tussen 00:00 uur en 09:00 uur telt daarbij overigens niet mee. Deze zogenaamde zes-uren termijn begint als de  hulpofficier van justitie de ophouding beveelt. Dat is ook precies de reden waarom een verdachte zo snel mogelijk (’ten spoedigste’, volgens de regels) moet worden voorgeleid. De periode van zes uren wordt gebruikt voor verhoor en maatregelen in het belang van het onderzoek.

In verzekering stellenAfhankelijk van de zwaarte van het feit en als het onderzoek niet binnen deze zes uren kan worden afgerond, kan de verdachte in verzekering worden gesteld op bevel van de Officier van Justitie. De eerdere zes uren kunnen worden verlengd met 3x 24 uren. Bij dringende noodzaak kan op bevel van de Officier van Justitie nogmaals worden verlengd met 3x 24 uren.
Bij een inverzekeringstelling zijn andere rechten en plichten van kracht voor de verdachte en voor de politie. Zo heeft bijvoorbeeld de verdachte recht op een (piket)advocaat. Voor de politie geldt dat het bevel van inverzekeringstelling aan bepaalde voorwaarden moet voldoen. Is de verdachte gehoord en is er geen belang meer voor het onderzoek, dan wordt de verdachte op last van de (hulp)Officier van Justitie in vrijheid gesteld.

Het kan dus gebeuren dat een aangehouden verdachte vrij kort na zijn aanhouding weer in vrijheid wordt gesteld. Het verhoor en het onderzoek zijn dan binnen zes uren afgehandeld en er is geen aanleiding meer om de persoon in kwestie langer van zijn vrijheid te beroven. De politie waakt over u, maar moet zich net zo goed als wie dan ook aan regels houden. En dat hoort uiteraard ook zo in ons vrije land.

Fred van Bun, wijkagent